Thế nào là thai to? Thai to khi trọng lượng của thai từ 3.800 đến 4.000gr (tính đến ngày sanh dự đoán). Quá trình chuyển dạ và sanh của 1 thai to thường khó khăn và nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. Thực tế vẫn có những trường hợp khung chậu đủ rộng để có thể sanh con có cân nặng trên 3800 – 4000gr, tuy nhiên có thể gặp một trong các tai biến nguy hiểm là kẹt vai (0,6 – 1,4%).
Một số yếu tố nguy cơ gây thai to: Khi mẹ bị đái tháo đường, mập phì, đa sản… đó chính là những nguy cơ. Thai to thường yếu và khó nuôi so với thai có trọng lượng trung bình.
Nguy hiểm khôn lường!
Đối với thai to, đường kính đầu thai to (so với thai bình thường), nhưng đường kính lưỡng mỏm vai to hơn nhiều so với đầu thai nhi. Đây chính là lý do gây kẹt vai khi sanh, sau khi đầu thai đã sổ nhưng vai không sổ được, là một tai biến nguy hiểm có thể gây chấn thương thai nhi (gãy xương cánh tay, gãy xương đòn, liệt đám rối thần kinh cánh tay, tổn thương tủy cổ, tổn thương nội tạng, suy thai, chấn thương sọ não…), nặng hơn trẻ có thể bị tử vong. Mẹ có thể bị vỡ tử cung hoặc tổn thương đường sinh dục nặng nề, dò bàng quang – âm đạo, băng huyết, truyền máu và có thể tử vong. Kẹt vai là một biến cố nguy hiểm đáng sợ nhất, vì nó xảy ra vào phút chót của cuộc sanh, lúc này đầu thai đã sổ ra ngoài âm hộ nên không thể mổ lấy thai được nữa, bắt buộc phải lấy thai ra ngả âm đạo.
Thai to có thể chẩn đoán chính xác trước khi sanh hay không? Nếu chỉ dựa vào khám lâm sàng có thể ước lượng trọng lượng thai to đúng khoảng 50%. Nếu kết hợp siêu âm có thể tiên đoán thai to khoảng 70-75%. Việc ước lượng cân thai bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố: tư thế tử cung ngã trước hay ngã sau, thành bụng của mẹ dày hay mỏng, đầu thai đã lọt vào khung chậu chưa? Lượng ối nhiều hay ít, bánh nhau bám ở mặt sau hay mặt trước…
Chính vì vậy, đối với những trường hợp thai to, người bác sĩ Sản khoa phải tư vấn, trao đổi với thai phụ và người nhà về các nguy cơ có thể gặp khi sanh, cùng bàn bạc để chọn một phương pháp sanh tối ưu, an toàn cho cả mẹ và con. Thực tế có những trường hợp sanh con to một cách bình thường, do vậy tùy từng trường hợp cụ thể để đưa ra các quyết định phù hợp.
Xử trí đối với những trường hợp thai to như thế nào? Chắc chắn nên mổ lấy thai, nếu chưa chắc chắn là thai to, có thể cho làm nghiệm pháp sanh ngả âm đạo, nghĩa là theo dõi diễn tiến của chuyển dạ, độ lọt của ngôi thai trong thời gian ngắn (1-2 giờ) và ngừng ngay khi có dấu hiệu không thuận lợi. Một điểm quan trọng khi sanh thai to ngã âm đạo đòi hỏi người bác sĩ Sản khoa phải có kinh nghiệm, biết thực hiện thuần thục những thủ thuật lấy thai khi kẹt vai xảy ra.
Để hạn chế những trường hợp thai to: Các thai phụ nên tuân thủ lịch khám thai, thực hiện lời khuyên của bác sĩ, đặc biệt là chế độ ăn uống phù hợp. Trao đổi cặn kẽ với bác sĩ khám thai về các nguy cơ trong quá trình sanh đẻ và cùng bàn bạc để chọn 1 cách sanh phù hợp nhất, tốt nhất cho mẹ và con.
TS. BS Nguyễn thị Thanh Hà
Giảng viên Đại học Y Dược TPHCM
Theo Tạp chí Sức Khỏe – khoe24h.vn
Phản hồi của bạn